Avukatlıktan ticarete uzanan yolculukla boya üretimine başlayan ve dünyanın 22 ülkesine Türk boyası ihraç eden Akçalı Şirketler Topluluğu, İngiltere’nin önde gelen boya firmaları arasına girmeyi hedefliyor.
Akçalı Boya’nın kurucusu Subutay Akçalı, İstanbul’da 1966 yılında hukuk fakültesine devam ederken boya ticaretine başladı. Daha sonra avukatlık yapmak yerine ticarete atılan Akçalı, 1970 yılında farklı bir boya firması altında ilk fabrikasını kurdu. Şirket, dış pazarlara da açılarak Rusya’dan İran’a, Nijerya’dan Fransa’ya İngiltere’den Almanya’ya kadar ürün göndermeyi başardı. Akçalı Şirketler Topluluğu Üst Yönetcisi (CEO) Akın Akçalı, markanın başarı hikayesini AA muhabirine anlattı.
Şirketin kurucusu Subutay Akçalı’nın, 1950’lerin sonunda Adana’dan İstanbul’a gelerek Pertevniyal Lisesi’ni bitirdikten sonra hukuk fakültesini kazandığını aktaran Akçalı, “Babam Subutay Akçalı üniversitede okurken tanıdık vesilesiyle arkadaşlarıyla beraber 1966 yılında boya ticaretine başlıyor. 1968 yılında avukatlıktansa ticaret yapmak daha keyifli geliyor ve ticareti tercih ediyor. 1970 yılına gelindiğinde farklı bir boya firması altında ilk fabrikasını ortaklarıyla kuruyor. 1984 yılında ise Akçalı Boya ve Kimya Sanayi Ticaret AŞ’yi kuruyor ve o günden beri bu isim altında faaliyet gösteriyoruz.” diye konuştu.
Subutay Akçalı’nın tecrübesinin, firmanın ticari hayatta yakaladığı başarı ivmesinde büyük payı bulunduğunu dile getiren Akçalı, “1990 yılında Levent’teki üretim yerimizden Esenyurt’taki fabrikamıza taşındık. Şu anda Esenyurt’ta 2 üretim tesisi 2 de depolama alanı olmak üzere 4 tesiste faaliyet gösteriyoruz. Şirket kurulduğunda 20 olan personel sayımız şu an 200 kişiye ulaştı.” bilgisini verdi.
Akçalı, 1991’de demir perdenin yıkılmasıyla beraber Rusya’dan inanılmaz talepler gelmeye başladığını belirterek, şöyle devam etti:
“Rusya’dan gelen kişiler genelde komisyoncu ya da tüccardı. 1993 yılında Karaköy’de sürekli bir fuar alanı açılmıştı. Bavul ticaretinin ilk başladığı dönemler Rusya’dan ürün getiriyor, buradan da ürün alıp Rusya’ya götürüyorlardı. Biz de fuar alanındaki yerimiz sayesinde oraya yüklü miktarda mal sevk etmeye başlamıştık. O dönemde bir kriz ortamı vardı ve Rusya sayesinde inanılmaz cirolara ulaştık. 1996 yılında Rusya’da fabrika kurma kararı aldık. Halen Rusya’da 22 bin metrekare açık, 10 bin metrekare kapalı alan üzerine kurulu fabrikamızda faaliyet gösteriyoruz. Rusya bizim ilk pazarımızdı. Rusya ile beraber şu anda 22 ülkeye ihracat yapıyoruz. Ülkeleri tercih ederken bizi talepler yönlendirdi. Gittiğimiz ülkelerde marka bilinirliği açısından ilk 3 sıraya yerleşiyoruz. Moldovya’ya en çok ihracat yapan Türk firmasıyız.”
Akın Akçalı, boya sektöründe Türk firmalarının doğuya ihracat yapmayı sevdiğini ancak kendilerinin doğuya gitmek yerine batıya gitmek istediklerini anlatarak, “Boya, katma değeri fazla olan ürün değil. Bu katma değeri ülkemiz için nasıl artırırız diye düşünürken İngiltere pazarının bizim için uygun olabileceğine karar verdik. İngiltere’de Akçalı UK firmasını kurduk. İngiltere’nin en büyük fuarlarından birine katıldık. 2018 yılında Türkiye’den İngiltere’ye ilk boya ihraç eden firma olacağız. İngiltere pazarındaki ürünler Türkiye’deki fiyatların 10 katı üzerinde. İngiltere’de potansiyel çok büyük. Orada ofis kuruldu. Önümüzdeki günlerde ilk lojistik merkezini de kuracağız. Sadece depolama ve pazarlama alanında 2 milyon sterlinlik yatırım yapacağız. Bu rakamı artıracağız.” diye konuştu.
Akçalı, 1986 yılında Türkiye’de bir ilke imza atarak Permolit ismiyle Türkiye’nin ilk tavan boyasını piyasaya sürdüklerini, o dönemde tavan boyası diye bir kavram olmadığını, tavanlara ya kireç ya da duvar boyası sürüldüğünü belirterek, “Biz Türkiye’de ilk defa tavan boyası diye bir ürün çıkarttık. Bu ürünle Türkiye’de halen pazar lideriyiz. Sprey boya pazarında da açık ara lideriz. Yıllık 4 milyon adet gibi bir sprey boya satışımız var. Türkiye’deki pazar 6-7 milyon. Dolayısıyla 4 milyon muazzam bir rakam.” şeklinde konuştu.
İhracat süreçlerinde hükümetin ve İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin (İKMİB) sağladığı teşviklerden yararlandıklarını kaydeden Akçalı, “Yurt dışına açılmak isteyen Türk şirketleri hükümetin uyguladığı teşvikleri ve bulundukları sektörlerin temsilcilerini takip etsin. Hükümetin verdiği birebir teşviklerin yanı sıra uluslararası rekabeti geliştiren farklı grup projelerinin içinde yer alsın. Onun dışında gitmeyi düşündükleri ülkelerin ticari elçileriyle, o ülkelerdeki ürünle ilgili pazar araştırmaları yapmaya çalışsınlar. Orada çalışacakları kişileri de iyi araştırsınlar.” ifadelerini kullandı.
Akçalı, yurt dışına ihracatta yaşadıkları en büyük sıkıntıyı bankacılık sisteminin zor işlediği ülkelerde çektiklerini belirterek, şunları anlattı:
“Örneğin Tacikistan’da bankacılık sistemi çökmüş durumda. Bir türlü Tacikistan’dan Türkiye’ye para transferini sağlamıyoruz. Az gelişmiş ülkelerdeki gümrük tarife pozları ile bizim gönderdiğimiz gümrük tarife pozlarının uyuşmamasından dolayı çoğu zaman o ülkeler ithalatta, biz ihracatta zorlanıyoruz.
Örneğin, Irak’taki kabul gören normlarla dünyada kabul gören normlar çok farklı bu nedenle Irak’a olan ihracatta sıkıntılar çekiyoruz. Türk boya sektörü Avrupa’nın en iyi boyasını üretiyor. Çünkü Avrupa’dakiler genellikle konut sahiplerinin, yani amatörlerin, boyadığı boyalar. Türkiye’de ise tamamen profesyonel uygulamacılar tarafından uygulanan boyalar. Profesyonellerin beklentisi amatörlere göre çok daha yüksek. O yüzden Türkiye’deki boya kalitesi inanılmaz derecede yüksek. Avrupa’da ürünlerimiz çok çabuk kabul görüyor.”
Yurt dışına ürün ihraç etmenin en büyük faydasının döviz dalgalanmalarından zarar görmemek olduğuna işaret eden Akçalı, “Çünkü biz ürünü üretirken de dışa bağımlı bir sektördeyiz. Boyanın ham maddesinin yüzde 60-70’i ithalata dayalı. Döviz aldığımız için döviz verirken de zorlanmıyoruz. Ayrıca, Türkiye’de rekabet çok, karlılık düşük, yurt dışında rekabet olmasına rağmen karlılık daha yüksek. Türkiye’de vadeler daha uzun, yurt dışında vadeler çok daha kısa.” yorumunu yaptı.
Akçalı, Rusya, Gürcistan, Türkmenistan, İran, Kırgızistan, Moldova, Ermenistan, Tacikistan, Nijerya, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Irak, Azerbaycan, Bulgaristan, Fransa, Kuzey Irak, Belçika, Kongo, İsviçre, Almanya, Gabon, İsveç ve İngiltere’ye boya ihraç ettiklerini belirterek, yurt dışında Rusya’da da üretim yaptıklarını ifade etti.
Akçalı, 4 üretim tesisini tek çatı altında toplamak ve İngiltere’de bir tesis kurmanın gelecek hedefleri arasında bulunduğunu dile getirdi.
